Chirurgia stomatologiczna
jamy ustnej. W zakresie tej dziedziny wykonuje się różne zabiegi chirurgiczne we wnętrzu jamy ustnej oraz w okolicach przyległych. Chirurgia stomatologiczna jest samodzielną specjalnością wspomagającą także inne obszary stomatologii, m.in. endodoncję (leczenie kanałowe), protetykę stomatologiczną, periodontologię (znaną też pod nazwą parodontologia) oraz implantologię.
W ramach chirurgii stomatologicznej wyróżnić można następujące działy:
- Chirurgia twarda – obejmuje ekstrakcję (wyrywanie zębów), hemisekcję (usunięcie chorobowo zmienionego fragmentu zęba), resekcję (usunięcie wierzchołka korzenia), korektę pobrzeży kostnych, implanty.
- Chirurgia miękka – zabiegi z zakresu periodontologii (kiretaże zamknięte i otwarte, zabiegi płatowe), korekcja dziąseł i plastyka błon śluzowych, usuwanie torbieli korzeniowej oraz zawiązków zębów.
- Chirurgia odtwórcza – sterowana regeneracja kości (nadbudowa), podniesienie dna zatoki szczękowej, repozycja nerwów, uzupełnianie ubytków kostnych.
- Chirurgia urazowa – po wypadkach i mechanicznych urazach, obejmuje wygładzanie ostrych krawędzi zębów, wypełnianie ubytków, stabilizację zębów.
Charakterystyka najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych:
- Ekstrakcja (usunięcie) zęba techniką minimalnie inwazyjną
- Zabieg przeprowadzony jest w ramach przygotowania do wszczepienia implantów. Usunięcie zęba przebiega pod znieczuleniem. W trakcie zabiegu nie stosuje sie kleszczy, by powstała rana była jak najmniejsza. Dzięki temu dziąsło szybciej się goi.
- Hemisekcja
- Hemisekcja polega na usunięciu fragmentu korony lub korzenia zęba nieodwracalnie uszkodzonego. W wielu przypadkach konieczne jest protezowe wypełnienie ubytku.
- Plastyka wędzidełka
- Wędzidełko to tkanka łączna umiejscowiona pomiędzy dziąsłem nad górnymi siekaczami a tylną częścią górnej wargi. Kiedy wędzidełko jest zbyt krótkie, powodować może odsłanianie szyjek w efekcie ruchów mimicznych. Przeprowadza się więc prosty zabieg podcięcia, który powoduje wydłużenie wędzidełka.
- Resekcja
- Resekcja to zabieg, któremu poddawane są najczęściej zęby jednokorzeniowe (kły i siekacze). Polega na usunięciu wierzchołka korzenia, stosowany jest w przypadku przewlekłych, zapalnych zmian. Często konieczne jest wypełnienie ubytków materiałem biokompatybilnym.
- Resekcja w zębie wielokorzeniowym
- Resekcja wielokorzeniowa jest to zabieg chirurgiczny, którego celem jest usunięcie chorobowo, nieodwracalnie zmienionych fragmentów wierzchołka korzenia zęba.
- Usunięcie zęba zatrzymanego
- Ząb zatrzymany to taki, który z powodu braku miejsca lub niewłaściwego ułożenia nie mógł prawidłowo wyrosnąć. Na ogół po tym zabiegu chirurgicznym pacjent nie może przyjmować posiłków przez kilka godzin. Zalecane jest więc spożycie czegoś lekkiego przez wizytą.
- Usunięcie zęba (ekstrakcja)
- Ekstrakcja polega na usunięciu zęba z zębodołu z zastosowaniem odpowiednich narzędzi, takich jak kleszcze, dźwignie itp.
Geistlich Biomaterials – biomateriały do Sterowanej Regeneracji Kości i Sterowanej Regeneracji Tkanek.
W XXI wieku stomatologia stawia sobie za cel główny estetyczną i funkcjonalną odbudowę utraconych zębów oraz zachowanie zębów zagrożonych ekstrakcją przy użyciu nowoczesnych metod leczenia. Leczenie możliwe jest dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów, które nie tylko wzmacniają rozchwiane już zęby czy przyspieszają regenerację tkanki kostnej, ale też poprawiają anatomię wyrostków zębodołowych. Dzięki specyficznym właściwościom materiały te są szczególnie cenne w przypadkach planowanej odbudowy protetycznej przy wykorzystaniu implantów. Dostawcą wysokiej jakości materiałów i preparatów do Sterowanej Regeneracji Tkanek i Sterowanej Regeneracji Kości jest szwajcarska firma Geistlich Biomaterials.
Przy wszczepianiu implantów najważniejszą rolę odgrywają funkcjonalność oraz estetyka. Obecnie stosowanie materiałów kościozastępczych oraz błon kolagenowych stało się częścią standardowego postępowania w przypadku leczenia ubytków kości. Struktura materiału Geistlich Bio-Oss® przypomina ludzką kość.
Proces naturalnej regeneracji kości z zastosowaniem materiału Bio-Oss®:
Struktura matrycy zapewnia stabilizację skrzepu.
Rewaskularyzacja.
Odkładanie nowej kości w strukturze o właściwościach mineralno-kondukcyjnych.
Remodelowanie kości oraz materiału Bio-Oss® z udziałem osteoklastów i osteoblastów.
Czy istnieją alternatywy dla Geistlich Bio-Oss®?
Zamiast tego preparatu możliwe jest użycie kości własnej pacjenta. Wiąże się to jednak z koniecznością przeprowadzenia drugiego zabiegu, zatem znacznie wzrastają koszty całkowiete ze względu na stosowanie większej ilości znieczulenia. Ponadto pacjent narażony jest na dodatkowe uciążliwości.
- Geistlich Bio-Oss®
- to zastępczy materiał naturalny pochodzący z wołowej tkanki kostnej. Powstaje poprzez usunięcie organicznej struktury kości, zatem jest to wyłącznie struktura nieorganiczna kości bez żadnych komponentów organicznych i bakterii.
Dzięki wysokiemu stopniowi porowatości, morfologia Geistlich Bio-Oss® pozwala przyspieszyć migrację osteocytów w rejon wszczepienia materiału, a jego krystaliczna struktura, identyczna z naturalną strukturą kości pacjenta, umożliwia jego resorpcję
- Geistlich Bio-Gide®
Jest to resorbowalna błona zaporowa, w której skład wchodzą wysokooczyszczone włókna kolagenowe pochodzenia zwierzęcego. Wpływa na przyspieszenie gojenia tkanki kostnej i błony śluzowej (zobacz rys.): A/ warstwa zbita zapobiega wrastaniu błony śluzowej B/ warstwa porowata ułatwia integrację w obrębie tkanki kostnej. Stworzenie tzw. zapory umożliwia blokowanie namnażania się komórek nabłonka do wewnątrz wypełnionego ubytku. W tym celu wykorzystuje się błony zaporowe. Aby nie było konieczności wykonywania kolejnego zabiegu mającego na celu usunięcie błony po zakończonej regeneracji, opracowana została właśnie technika stosowania błon resorbowalnych.
Użycie materiału Geistlich Bio-Oss® jest w pełni bezpieczne, gdyż jest to czysty minerał wolny od białek, mogących przenosić choroby.
Dr n. med. Tomasz Gładysz
Specjalista chirurgii stomatologicznej,
współwłaściciel Centrum Stomatologicznego Unident,
wykładowca w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego,
starszy asystent w Oddziale Chirurgii Stomatologicznej Uniwersyteckiej Kliniki Stomatologicznej w Krakowie